به گزارش کارمیهن، «گُلونَی» نوعی روسری سنتی است که زنان قومهای لک، لر و کرد از دیرباز در آیینها و مراسم شادی به کار میبردند. با گذشت زمان و از دوره قاجار به بعد، مردان نیز استفاده از «گُلونَی» را رواج داده و آن را به دور «شو کلاو» یا همان کلاه لری میبستند، چه در مهمانیها و چه در میدان نبرد، برای تزیین یا تثبیت کلاه از آن بهره میبردند.
در سنت پوششی زنان لک و لر، «گُلونَی» نقش مهمی ایفا میکرد؛ آنان ابتدا کتی از پارچه بر سر میبستند و سپس «گُلونَی» را به گونهای میپیچیدند که موها کاملاً پوشیده و مرتب باقی بمانند.
این مراسم همزمان با ۲۶ اردیبهشت؛ «روز روسری لُری»، روزی که برای گرامیداشت هویت فرهنگی، پوشش بومی و تلاش برای زنده نگه داشتن آیینهای دیرینه در میان نسلهای جدید نامگذاری شده، در بخش عمله سیف شوش برگزار شد.
با وجود استقبال گسترده مردم، برگزاری این جشن با چالشهایی همراه بود. فرماندار شوش مجوز رسمی برای برگزاری این مراسم صادر نکرد، موضوعی که واکنشهایی را از سوی بخشی از مردم و فعالان فرهنگی برانگیخت.
بسیاری بر این باور بودند که چنین رویدادهایی نقشی اساسی در تقویت وحدت اقوام و حفظ میراث فرهنگی دارند، بهویژه در شرایطی که پیشتر ساخت مضیف در فرمانداری که نهاد حاکمیتی و نماد دولت- ملت به شمار میآید اعتراضاتی را از سوی برخی شهروندان به همراه داشت. در نهایت، مراسم با حضور پرشور مردم برگزار شد و بار دیگر اهمیت پاسداشت آیینهای سنتی در فرهنگ ایرانی را برجسته کرد.
در کنار تأثیرات فرهنگی، این مراسمها موجب تعامل بیشتر میان گروههای اجتماعی شده و حس همکاری و وحدت را تقویت میکنند. در نهایت، جشنهای فرهنگی همچون «گُلونَی» در حفظ ارزشهای قومی و جلوگیری از فراموش شدن آنها نقش بسزایی دارند.
جشن ملی «گُلونَی» تنها یک رویداد فرهنگی نیست، بلکه نمایانگر میراثی ارزشمند از فرهنگ اقوام ایرانی است که نیازمند حمایت و توجه بیشتر از سوی نهادهای دولتی و حاکمیت است. برگزاری چنین آیینهایی نهتنها موجب حفظ هویت قومی و انتقال سنتهای دیرینه به نسلهای جدید میشود، بلکه در تقویت وحدت و همبستگی میان اقوام نقش مؤثری دارد.
با این حال، برخی چالشها مانند عدم صدور مجوزهای رسمی برای برگزاری این مراسمها نشاندهنده نیاز به تغییر رویکرد و حمایت بیشتر از سوی مسئولان است. نهادهای دولتی میتوانند با ایجاد شرایط مناسب برای برگزاری این جشنها، نهتنها از فرهنگهای بومی حمایت کنند، بلکه زمینهساز تعامل و درک متقابل میان اقوام مختلف شوند. چنین اقداماتی در بلندمدت به تقویت انسجام اجتماعی و زنده نگهداشتن میراث فرهنگی کشور کمک خواهد کرد.
حمایت رسمی از برگزاری جشنهای سنتی، نهتنها موجب افزایش آگاهی عمومی نسبت به ارزشهای فرهنگی میشود، بلکه فرصتی برای معرفی هرچه بهتر آیینهای بومی در سطح ملی و بینالمللی فراهم میکند. در این راستا، همکاری میان دولت، فعالان فرهنگی و مردم میتواند مسیر حفظ و احیای سنتهای ارزشمند را هموار کند.
